نحوه نوشتن قولنامه ماشین + نکات مهم در نوشتن قولنامه ماشین

خرید و فروش خودرو بدون قولنامه وجاهت قانونی ندارد. چون درصورتی‌که خریدار و فروشنده دچار مشکل شوند، باید به‌دنبال شاهد معتبر، اثبات واریز پول برای خرید خودرو و سایر موارد بروند. هیچ تضمینی در مورد اثبات ادعای آن‌ها وجود ندارد؛ بنابراین نوشتن قولنامه در زمان معامله خودرو از اهمیت بسیاری برخوردار است و ممکن است مانع از بروز مشکلات قانونی در مراحل بعدی شود. از‌این‌رو تصمیم‌ گرفته‌ایم در این مطلب تنظیم قولنامه خودرو با بندهای مشخص و دقیق را به شما آموزش دهیم و به نکات نحوه نوشتن قولنامه ماشین بپردازیم.

معرفی بخش‌های اصلی و مهم قولنامه ماشین

همه تعهدات طرفین معامله، در متن قولنامه فروش خودرو ذکر می‌شود. معمولاً فرم قولنامه خرید خودرو، در چند ماده نوشته می‌شود که هر مورد چند تبصره نیز دارد. مواردی که در این مطلب به آن اشاره می‌کنیم، نمونه‌ای از یک قرارداد عادی است. با‌توجه‌به شرایط هر فرد، ممکن است قرارداد نیاز به تغییر داشته باشد.

ماده اول قولنامه ماشین؛ مشخصات طرفین قرارداد

در نوشتن قولنامه ماشین، پیش از هر چیزی باید تعیین شود قولنامه ماشین بین چه کسانی نوشته می‌شود؛ بنابراین در بخش اول قولنامه، اطلاعاتی نظیر نام، نام‌خانوادگی، کد ملی، نام پدر، شماره شناسنامه، تاریخ تولد، محل سکونت، شماره تلفن همراه و تلفن ثابت درج می‌شود.

متن نمونه مشخصات طرفین قرارداد

در این قرارداد، آقا / خانم ………………………….. فرزند ……………..، به شماره شناسنامه ………………… و کد ملی ……………………….، متولد ……………… ساکن ………………..، به نشانی ………………………………………………………………………………………………………….. با شماره تماس ………………………….، به عنوان فروشنده شناخته می‌شود.

همچنین از آقا / خانم ………………………….. فرزند ………………، به شماره شناسنامه ………………….. و کد ملی ………………………، متولد …………….. ساکن ………………..، به نشانی …………………………………………………………………………………………………………. با شماره تماس ………………………………، در این قرارداد به عنوان خریدار یاد می‌شود.

نکته مهم در طریقه نوشتن قولنامه ماشین: اگر طرفین قرارداد نماینده فروش قانونی داشته و قصد خرید یا فروش وکالتی خودرو را دارند، باید اطلاعات آن‌ها به همراه اطلاعات مالک اصلی ذکر شود. به‌علاوه، ذکر مشخصات وکالت‌نامه نیز اجباری است.

نحوه نوشتن قولنامه ماشین در معامله با اشخاص حقوقی

در‌صورتی‌که قصد فروش خودروی حقوقی را دارید یا خریدار خودرو شخص حقوقی است، باید مشخصاتی نظیر نام شرکت، شماره ثبت، شناسه ملی، کد اقتصادی، نشانی، کدپستی، نام امتیازداران امضای مجموعه و مشخصات شخصی نماینده فروش ذکر شود.

متن نمونه برای شخص حقوقی

در این قرارداد، شرکت …………. به شماره ثبت ………، دارای کد اقتصادی ………. و شناسه ملی …………..، حاضر در نشانی …………………………………………………………………………………………………………………………….. با کدپستی …………………..، به عنوان فروشنده / خریدار شناخته می‌شود. آقایان / خانم‌ها ………………………………………………………………………………………… به کد ملی ………………………………………………………………………………………… امتیازداران امضای این مجموعه هستند؛ همچنین آقا / خانم …………………………………. فرزند …………………..، به شماره شناسنامه ………………….. و کد ملی ………………………………، به لحاظ قانونی در این معامله نماینده فروش شرکت مذکور است.

ماده دوم قولنامه ماشین؛ موضوع معامله و مشخصات خودرو

در این بخش باید مشخص شود موضوع معامله چیست. در ماده دوم، مشخصات کامل ماشین شامل نوع خودرو، مدل، رنگ، شماره شاسی، شماره بدنه، شماره موتور، سیستم، شماره راهنمایی و رانندگی ذکر می‌شود. علاوه بر این موارد، باید سالم یا ناسالم بودن خودرو نیز درج شود. 

اگر خودرو سالم باشد، اضافه کردن یک خط تحت عنوان «خودرو کاملاً سالم است» کفایت می‌کند. اما در‌صورتی‌که خودرو مشکلات فنی یا ظاهری دارد، باید همه مشکلات در بخش توضیحات ذکر شوند. همچنین باید به امکانات اضافه خودرو مانند سیستم صوتی، چراغ و رینگ غیر فابریک نیز اشاره شود. 

شاید از خود می‌پرسید چگونه مطمئن شوم خودرو کاملا سالم است؟ به‌طور مثال، چگونه بفهمیم ماشین جی پی اس دارد و سالم است. مراجعه به متخصصان خودرو می‌تواند خیال شما را از این بابت آسوده کند.

متن نمونه موضوع معامله و مشخصات خودرو

………………….. دانگ از یک دستگاه خودروی ………………….. مدل ………………….. به رنگ ………………….. با شماره شاسی …………………..، شماره موتور ………………….. و شماره پلاک …………………..، موضوع این معامله است که به رؤیت خریدار رسیده و با توضیحات زیر، مورد تأیید ایشان است. توضیحات:……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ماده سوم قولنامه ماشین؛ مبلغ معامله

یکی از مهم‌ترین قسمت‌های معامله، مبلغ تعیین شده برای ماشین است. در قولنامه خودرو، باید اطلاعات مربوط به این بخش با جزئیات کامل درج شوند. قیمت، میزان پیش پرداخت، میزان هزینه قابل پرداخت قبل از ثبت سند، میزان هزینه قابل پرداخت بعد از تعویض پلاک، نوع پرداخت (شامل کارت‌به‌کارت، حواله بانکی، وجه نقد، چک، شبا و …)، میزان بیعانه، تعداد مراحل پرداخت و تاریخ آن‌ها مواردی هستند که باید در این قسمت از برگ قولنامه ماشین ذکر شوند. 

نکته مهم در نحوه نوشتن قولنامه ماشین: در‌صورتی‌که به‌جز وجه نقدی، حالت دیگری را برای پرداخت هزینه انتخاب می‌کنید. حتماً شماره حساب، تعداد چک یا اقساط و سررسید آن‌ها را در قولنامه ذکر کنید. همچنین رسید مبالغ پرداخت شده را تا انتهای فرآیند معامله و ثبت سند، نزد خود نگه دارید.

نمونه متن مبلغ معامله

قیمت خودروی مورد معامله ……………………………………… است. خریدار پس از پرداخت مبلغ ……………………………………. به عنوان پیش پرداخت، متعهد می‌گردد مبلغ ……………………………………… را پیش از ثبت سند به شکل ……………….. پرداخت کند. باقیمانده مبلغ در ………….. مرحله، در قالب ……………….. به شماره حساب …………………………………… به‌ نام ……………………………………… پرداخت خواهد شد. توضیحات:………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ماده چهارم قولنامه ماشین؛ شرایط معامله

در این قسمت باید شروط خود را برای انجام معامله، ذکر کنید. تفاوتی ندارد خودرو سواری باشد یا ماشین سنگین، کاربری آن تاکسی باشد یا شخصی، هر شرطی را می‌توان در قولنامه خودرو ذکر کرد. در این بخش، معمولاً به مواردی مثل شرایط فسخ و تاریخ حضور خریدار و فروشنده در دفتر اسناد رسمی یا مرکز تعویض پلاک (به‌طور مثال؛ نوبت دهی تعویض پلاک اتحاد) اشاره می‌شود. 

نکات مهم در نحوه نوشتن قولنامه ماشین

فرقی نمی‌کند فروش خودرو با قولنامه دستی انجام شود یا به بنگاه مراجعه و قولنامه رسمی تنظیم کنید؛ چون در هر دو صورت لازم است نکات مهم در نوشتن قولنامه ماشین را در نظر داشته باشید. بدین‌ترتیب، در آینده مسئله حقوقی برایتان پیش نخواهد آمد.

توجه داشته باشید که جایگزین شدن اطلاعات مالک جدید به جای اطلاعات مالک قبلی در برگ سبز خودرو، پس از طی کردن مراحل تعویض پلاک انجام می‌شود. شماره این برگ در مواردی مانند خرید تایر مورد‌نیاز خواهد بود. اما شماره برگ سبز خودرو کجاست؟ در قسمت بالای سمت چپ برگ سبز، یک کادر آبی رنگ وجود دارد که در آن، شماره سریال برگ سبز درج شده است. 

قوانین فسخ قولنامه ماشین کدامند؟

یکی از نکات مهم در نوشتن قولنامه ماشین قوانین فسخ است و در متن نوشتن قولنامه ماشین حتماً باید ذکر شود. در ادبیات حقوقی، به جای بهم زدن معامله، از واژه «خیار» استفاده می‌کنند. این کلمه از اختیار می‌آید و نشان می‌دهد طرفین معامله چه اختیاراتی در خصوص معامله دارند.

قانون حق فسخ باید در متن قولنامه ماشین مشخص شود تا در صورت رعایت نکردن مفاد قرارداد از سوی یکی از طرفین قرارداد، امکان فسخ آن وجود داشته باشد. البته با‌توجه‌به شرایط، می‌توان حق فسخ را از هر دو طرف معامله یا فقط به یکی از آن‌ها گرفت. شروط فسخ مربوط به زمان تحویل، زمان پرداخت، تغییر شرایط خودرو و سایر موارد است. به‌علاوه، شما می‌توانید برای فسخ قرارداد و عدم اجرای تعهدات، مبلغی را به‌عنوان خسارت در نظر بگیرید.

شاید برایتان جالب باشد که بدانید نصب جی پی اس خودرو در‌صورتی‌که روی خودروی فرد دیگر (بدون اطلاع او) و به‌منظور تجسس در حریم شخصی او باشد، جرم محسوب می‌شود. مجازات‌ ردیابی غیرمجاز می‌تواند شامل جریمه‌ نقدی و حتی در برخی موارد، حبس باشد.

هزینه نوشتن قولنامه ماشین چقدر است؟

برای برخی افراد، هزینه‌های خودرو مانند قیمت قطعات خودرو (شامل قیمت تایر، قیمت سیستم صوتی و قیمت جی پی اس خودرو ) اهمیت دارد. این افراد باید بدانند نوشتن قولنامه هم هزینه‌ای دارد. نوشتن قولنامه، کاری تخصصی محسوب می‌شود؛ پس بهتر است توسط فردی آگاه نوشته شود. معمولا هزینه نوشتن قولنامه با توافق طرفین تعیین خواهد شد. اما قیمت نوشتن قولنامه در عرف، معمولا به‌صورت درصدی از مبلغ معامله خودرو محاسبه می‌شود. این مبلغ معمولا حدود یک درصد از مبلغ معامله خودرو است که نصف آن توسط خریدار و نصف دیگر آن توسط فروشنده پرداخت می‌شود.

معرفی تفاوت‌های قولنامه محضری و دستی 

تفاوتی ندارد متن قولنامه ماشین به‌صورت خانگی روی کاغذ دست‌نویس باشد یا آن را چاپ کرده باشید، تک برگی باشد یا در چند صفحه تنظیم شود؛ در هر صورت، این قرارداد معتبر است. خریدار و فروشنده باید به تعهدات این مبایعه‌نامه پایبند باشند. 

در قولنامه محضری که در بنگاه یا نمایشگاه ماشین منعقد می‌شود، خریدار و فروشنده باید مبلغی را به‌عنوان «حق قولنامه خودرو» یا «کمیسیون قولنامه خودرو» جهت تنظیم قرارداد پرداخت کنند. سهم هر یک از طرفین معامله، نیم درصد از کل قیمت خودرو خواهد بود. این موضوع در صورت نوشتن قولنامه ماشین دستی، وجود ندارد. 

نکات مربوط به بیمه نامه در نوشتن قولنامه محضری

یکی از نکات قابل توجه هنگام خرید خودرو، وضعیت بیمه مورد معامله و استعلام بیمه شخص ثالث با پلاک است. شما می‌توانید علاوه‌بر بررسی فنی خودرو و دریافت گزارش کارشناسی، از فروشنده بخواهید استعلام سوابق خسارت خود را از سامانه سنهاب بیمه مرکزی بگیرد و به شما ارائه دهد. با این کار، شما می‌توانید از سابقه آسیب‌دیدگی خودرو تا حدودی مطلع شوید. در‌صورتی‌که ماشین بیمه شخص ثالث نداشته باشد، شامل جریمه دیرکرد خواهد بود و این هزینه باید از مبلغ قرارداد کسر شود. 

اعتبار قولنامه خودرو در چه مواردی قابل‌استفاده است؟

بر‌اساس قانون، قولنامه‌ای که به‌صورت مشخص و توسط طرفین معامله تنظیم و امضا شده باشد و منافاتی با قوانین و ضوابط قانونی نداشته باشد، معتبر است؛ بنابراین اعتبار قولنامه خودرو با‌توجه‌به تنظیم و امضای طرفین قرارداد و همچنین موارد ثبت‌شده در قولنامه است. در این حالت، طرفین معامله می‌توانند در هنگام بروز اختلافات با استناد به قولنامه خودرو، در دادگاه از حق خود دفاع کنند.

با اینکه قولنامه از نظر حقوقی قابل استناد است، اما تا زمانی که سند انتقال مالکیت خودرو در دفاتر اسناد رسمی تنظیم نشود، ماشین به نام فروشنده است. در واقع خرید قولنامه‌ای خودرو بدون سند، اعتبار قانونی ندارد؛ اما در خصوص ادعای خرید وسیله نقلیه و پرداخت هزینه آن، صحت ادعای خریدار را تأیید می‌کند.

رعایت قوانین و نکات مهم نوشتن قولنامه؛ راهی برای داشتن معامله‌ای مطمئن 

متن قولنامه خودرو در چهار بخش شامل مشخصات طرفین قرارداد، موضوع معامله و مشخصات خودرو، مبلغ معامله و شرایط معامله نوشته می‌شود. توجه به قوانین فسخ قولنامه، هزینه نوشتن قولنامه، تفاوت قولنامه محضری و دستی، نکات مربوط به بیمه نامه و اعتبار قولنامه خودرو حائز اهمیت است.

آیا شما تجربه‌ای در نوشتن قولنامه ماشین دارید؟ در کدام یک از بخش‌های قولنامه با چالش مواجه شده‌اید؟ تجربیات خود را در این زمینه با ما به اشتراک بگذارید.